إنَّهُ ذُکِرَتِ اللُّحْمَانُ بَیْنَ یَدَیْ عُمَرَ فَقَالَ عُمَرُ إِنَّ أَطْیَبَ اللُّحْمَانِ لَحْمُ الدَّجَاجِ فَقَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع کَلَّا إِنَّ ذَلِکَ خَنَازِیرُ الطَّیْرِ وَ إِنَّ أَطْیَبَ اللُّحْمَانِ لَحْمُ فَرْخٍ قَدْ نَهَضَ أَوْ کَادَ أَنْ یَنْهَضَ [الکافی،ج6،ص312]
یعنی نزد عمر از گوشت یاد شد گفت بهترین گوشت، گوشت مرغ است حضرت علی (ع) فرمود: هرگز! بلکه خوکِ پرندگان است و بهترین گوشت، گوشت جوجه کبوتری است که پرواز کرده است یا نزدیک است که بپرد.
ملاک خوردن یا نخوردن نجاست نیست، بلکه ملاک باقی بودن خود نجاست یا اثر نجاست در بدن است. اگر ملاک نفس خوردن باشد، از روزی که نجاست خورده نمیشود، مصرف گوشت بلامانع است ولی باید چهل یا سی روز به حیوان غذای پاک بدهند تا بشود گوشت آن را مصرف کرد.
بنابراین دلیل منع مصرف گوشت در حیوانات نجاست خوار، نجاست و کثیفی غذای آن ها است. اگر غذای حیوانی بالعرض هم کثیف باشد، نمیتوان از آن حیوان تغذیه کرد. در روایات آمده است که مرغ، «خوک پرندگان» است. خوک همه چیز حتی عذرهی خود و حیوانات دیگر را میخورد و مرغ هم چنین خصوصیتی دارد و همه چیز مانند سوسک و حشرات و هر آنچه باشد را میخورد. به همین جهت خوردن گوشت مرغ مکروه است.
اگر چه بیشتر غذای مرغ یا خروس سالم باشد و به ندرت چیزهای کثیف میخورد، در عین حال خوردن گوشت مرغ کراهت دارد. اگر چه از نظر شرعی خوردن گوشت مرغ حلال است ولی از نظر طبی خوردن گوشت مرغ اشکال دارد.
مرغابی با مرغ خانگی متفاوت است.
در مقابل، گفته میشود کبوتر بهترین گوشت را دارد زیرا کبوتر هر غذایی را نمیخورد بلکه غذای کبوتر فقط گندم، آن هم گندم های سالم است. کبوتر گندم را با وسواس میخورد. کبوتر گندم را با نوک بر میدارد و آن را زیر و رو میکند و بعد آن را میخورد. کبوتر بیست دانه را بر میدارد و فقط یکی را میخورد.
ولی مرغ، خوک پرندگان است یعنی مانند خوک از خوردن هیچ چیزی ابائی ندارد.
در روایت آمده است:
و لِأَنَّ غِذَاءَهُ أَقْذَرُ الْأَقْذَار [عیون اخبار الرضا،ج2،ص94]
یعنی غذای خوک کثیف ترین کثیف ها است.
گفته میشود غیورترین حیوان خروس است و تنها حیوانی است که تا پای جان از مرغ خود دفاع میکند. مرغ و خروس فقط در نوع غذا به خوک شباهت دارند. خروس و مرغ از جهت غذا فرقی نمیکنند ولی خروس کمتر آشغال میخورد.
وقتی طبع سلیم انسان غذای مرغ مانند سوسک یا گوشت خودش یا گوشت انسان را میبیند، نمیتواند مرغ را بخورد. مثالی در اعراب هست که میگویند وقتی بهترین غذا را جلوی مرغ میگذاری، چشمش همچنان به آشغال دان است.
الان کبک پرورش داده میشود، اگر کبک به طور اصولی و نه با آنتی بیوتیک و هورمون، پرورش داده شود بهترین گوشت است که به جای مرغ مصرف بشود.
گوشت کبوتر و گوشت کبک باید به جای گوشت مرغ مصرف شود.
البته چون پیامبر(ص) گوشت مرغ خورده است و به ندرت هم ائمه(ع) گوشت مرغ میخورده اند، میتوان مرغ خورد، اینطور نیست که اصلا گوشت مرغ مصرف نکنیم.اما گوشت مرغ اثراتی در بدن دارد که خوردن آن صلاح نیست.
در روایت آمده است:
أنَّ النَّبِیَّ ص کَانَ یَأْکُلُ الدَّجَاجَ وَ الْفَالُوذَجَ …[بحارالانوار، ج62، ص6]
یعنی پیامبر(ص) مرغ و فالوذج میخورد …
یعنی پیامبر(ص) غذاهای فاخر مانند مرغ و پالوده مصرف میکرده است.
روایتی هم نشان میدهد گوشت مرغ تقویت کننده است:
و لَقَدْ آذَانِی أَکْلُ الْخَلِ وَ الزَّیْتِ حَتَّى إِنَّ حَمِیدَهَ أَمَرَتْ بِدَجَاجَهٍ فَشُوِیَتْ فَرَجَعَتْ إِلَیَّ نَفْسِی[الکافی، ج4، ص260]
یعنی امام صادق(ع) فرمود خوردن سرکه و روغن زیتون مرا اذیت کرد تا اینکه حمیده(همسر) امر کرد مرغی بریان شود و نیرو و توانم برگشت.
غذای همیشگی امام صادق(ع) سرکه و روغن زیتون است که غذای انبیاء بوده است.
ظاهرا در این روایت به جای «دجاج» «دجاجه» ذکر شده که شاید منظور جوجه باشد که می تواند به جز جوجه مرغ شامل سایر جوجه ها مانند جوجه خروس نیز باشد.
مرغ های امروزی از جوجه های وارداتی هست که تراریخته هستند و عموما ژن خوک دارند و در شرایط بدی در مرغ داری که اجازه خواب هم به آنها نمی دهند و در زمان بسیار کم و با غذای غیر طبیعی و تراریخته و با تزریق انواع هورمون ها و آنتی بیوتیک ها پرورش داده می شوند.مصرف این مرغ ها قطعا اشکال دارد.