الگوی حجامت اسلامی برای حجامتگران (آداب حجامت)
تمام آنچه که در این الگو ارائه می‌کنیم بر اساس ادله ای است که در جلسات آموزش حجامت مفصلاً عرض کردیم. عزیزانی که می‌خواهند حجامت اسلامی انجام دهند این پست را به حجامتگر خود نشان داده و بگویند که حتما آنها را اینطور که اینجا گفته می‌شود حجامت کنند.
اوقات حجامت:
۱_حجامت نباید غیر از ۱۲ تا ۱۵ ماه قمری باشد مگر کسانی که دچار غلبه دم به نحوی باشند که نمی‌توانند تا ۱۲ ماه بعدی صبر کنند که تشخیص این به عهده طبیب اسلامی است.
۲_حجامت در سه شنبه و جمعه ممنوع است و خطر شدید مرگ برای آن گوشزد شده است.
۳_بهترین اوقات هفته برای حجامت به ترتیب عبارتند از:
۱-پنج شنبه صبح تا ظهر
۲-دوشنبه عصر
۳-پنج شنبه ظهر تا شب
۴-دوشنبه صبح تا ظهر
۵-یکشنبه
۶-چهارشنبه عصر به نیت مخالفت با پیشگوها
۷-چهارشنبه صبح تا ظهر با همان نیت
۸-شنبه برای کسانی که کم خون یا ضعیف نیستند.
4⃣در دوم و هفتم و نوزدهم هر ماه شمسی بهتر است از حجامت پرهیز شود
تمام ایامی که ذکر شد از شب قبل از آن روز یعنی از اذان مغرب روز قبل شروع می‌شود و تا اذان مغرب همان روز ادامه دارد. مثلا ۲۲ آذر یعنی از اذان مغرب روز ۲۱ آذر تا اذان مغرب روز ۲۲ آذر و سه شنبه یعنی از اذان مغرب روز دوشنبه تا اذان مغرب فردا. و همینطور باقی ایام هفته و اوقات قمری.
اگر خون بر شخص هیجان کرد به حدی که شخص خوف ضرر جدی داشت نباید خیلی صبر کند بلکه اگر میتواند تا اولین وقت «صحیح» صبر کند و اگر بازهم نتوانست, در اولین وقت «ممکن» با آیت الکرسی حجامت کند ولی اگر خون بر او چیره شد و به حالت «تبیغ» رسید اصلا صبر نکند بلکه حتی اگر شده با تیغ تنها هم خون خود را بریزد.
آداب قبل حجامت:
۱-به اندازه فاصله اذان صبح تا مغرب، قبل از حجامت از همبستری با همسر پرهیز شود
۲-حجامت در حال سیری باشد و از حجامت ناشتا پرهیز شود
۳-ابر بارانی در آسمان نباشد و باد تندی نوزد
۴-در ماه رمضان شبها پس از افطار حجامت شود مگر اینکه مطمئنید دچار ضعف یا استفراغ نمی‌شوید
۵-شخص حجامت شونده چهارزانو بنشیند
۶-لیوان و تیغ حجامت شسته و خشک شده باشد
۷-خواندن آیت الکرسی و طلب خیر از خدا و صلوات بر پیامبر و دعای قبل حجامت
۸-خوردن انار کامل شیرین
۹-افراد مستعد به غلبه دم و صفرا باهم، آخرین وعده غذاییشان پیش از حجامت آش سرکه_ماهیِ تازه باشد و حجامتشان را عصر انجام دهند
۱۰-حمام رفتن در روز حجامت، پیش از آن ممنوع است ولی در حد یک غسل مختصر با آب ولرم که داغ نباشد اشکال ندارد
۱۱-به اندازه یک روز کامل، از نوره زدن قبل از حجامت پرهیز شود
۱۲-صبح روز حجامت بر روی سر و بدن (ترجیحا موضع حجامت) آب داغ بریزید
ابزار حجامت برای حجامتگر:
۱-لیوان بزرگ (ترجیحا شیشه ای یا فلزی غیر از آهن باشد). بزرگی لیوان باید متناسب با موضع حجامت باشد
۲-ابزار مخصوص تیغ و همچنین ۱۰ یا ۱۵ عدد تیغ شکم دار (شماره ۱۰ یا ۲۱)
۳-روغن زیتون برای همه فصلها. و اگر شد روغن خیری برای زمستان و روغن بنفشه برای تابستان
۴-تیغ اصلاح برای تراشیدن موهای موضع حجامت
۵-ساکشن برای مکیدن
۶-بطری کوچکی از آب با دمای اتاق
۷-فندک یا کبریت برای داغ کردن تیغ
۸-کاسه بزرگ برای ریختن خون
۹-پارچه ابریشمی یا پشمی یا پنبه طبیعی و اگر نبود همان پنبه های داروخانه ای
۱۰-عسلی که در یخچال سفت شده یا رس بسته باشد
۱۱-سفره یکبار مصرف
۱۲-کیسه فریزر
۱۳-دعای قبل و حین حجامت و آیت الکرسی که آماده داشته باشید
۱۴-کیسه یا کیفی برای جاسازی ابزار
۱۵-انار یا رب انار یا شکر سرخ و سکنجبین عسلیشیوه انجام حجامت:
۱-موضع حجامت را با تیغ اصلاح بتراشید. دقت کنید همان پرزهای ریز که در موضع حجامت است هم بایستی کاملاً تراشیده شود (برای سر و زیرچانه نیاز به تراشیدن نیست)
۲-مالیدن عسل دور تا دور لیوان برای جاهایی که مکششان سخت است
۳-لیوان اول را بگذارید و یکبار با کمترین نیرو ساکشن کنید
۴-پس از ۳ الی ۵ دقیقه مکش را خالی کرده و لیوان را بردارید و ۵ ثانیه مکث کنید. سپس دوباره لیوان را بگذارید. این‌بار دوبار ساکشن کنید
۵-مجددا پس از ۳ الی ۵ دقیقه مکش را خالی کرده، لیوان را بردارید و پس از ۱۰ ثانیه مکث، دوباره بگذارید. این‌بار سه بار ساکشن کنید
۶-این کار یعنی گذاشتن و برداشتن و مکش های تدریجی را تا خوب سرخ شدن موضع ادامه دهید اگر پوست تاول می‌زند نهایتاً ۵ مرتبه لیوان را بگذارید و بکشید (هر درجه از مکش یک ساکشن بیشتر از درجه قبل باشد) و هربار که لیوان را بر می‌دارید مدت مکث کردنتان ۵ ثانیه بیشتر از مکثهای قبلی باشد تا به ۳۰ ثانیه برسد. سپس پس از هر بار برداشتن لیوان فقط ۳۰ ثانیه مکث کنید و بیشتر مکث نکنید. این مکثها مانع از تاول زدن می‌شود و هم خون رقیق که نباید خارج شود کم‌تر بیرون می‌آید
۷-اگر موضع خوب سرخ نشد، گذاشتن و برداشتن لیوان را با آخرین اندازه اش از مکش، آنقدر تکرار کنید تا موضع خوب سرخ شود. در این حین تیغ را روغنی کنید (مثلا اگر آخرین لیوانتان در حد ۵ ساکشن هست و موضع هم سرخ نشده، باید لیوان را بگذارید و ۵ بار ساکشن کنید و پس از ۳ الی ۵ دقیقه مجددا بردارید و دوباره بگذارید و باز همان ۵ بار بکشید و این کار را تا خوب سرخ شدن موضع ادامه دهید)
۸-بلافاصله پس از برداشتن آخرین لیوان، موضع را آغشته به روغن کنید و سریع شروع به تیغ زدن کنید
۹-تیغ ها را که در ابزار مخصوص (مِشراط) کنار هم نصب شده اند، بلند و اندکی عمیق با یک ردیف و با سرعت کم از بالا به پایین، آرام بکشید مانند خزیدن یک موجود خزنده روی پوست. به گونه ای که با شکم تیغ برش ایجاد شود. فاصله تیغ ها حتی الامکان کم و تعداد برشها حتی الامکان زیاد باشد
۱۰-اگر پوست شخص خیلی نرم و نازک بود عمق تیغها کم باشد به گونه ای که دارید با تیغ، نوازش می‌کنید. گویا که تیغ را نرم می‌کنید
۱۱-اگر شخص ضعف می‌کند یا درد می‌کشد تیغ را سریع تر بکشید
۱۲-پس از تیغ زدن، در حین ریختن خون دعای حین حجامت را بدهید تا بخوانند
۱۳-مکش پس از تیغ با نهایت توان مکش باشد (در افرادی که مستعد تاول پوست هستند نهایتا ۵ بار ساکشن شود)
۱۴-پس از پرشدنِ قابل توجه لیوان از خون، آن را خالی کرده، خونها را با همان تکه پارچه یا گاز پاک کنید و مجددا لیوان بگذارید
۱۵-خونگیری باید تا تغییر رنگ یا تغییر غلظت خون ادامه پیدا کند
۱۶-پس از اتمام خونگیری, ابتدا موضع را خوب ولی آرام پاک کنید و سپس موضع را به روغن آغشته کنید و یا اینکه از ابتدا با پارچه نرم یا پنبه روغنی پاکش کنید
۱۷-سپس کاسه را زیر موضع گذاشته و موضع را از بالا آب بکشید و سپس خشک کنید
۱۸-پنبه یا پارچه ابریشمی یا پشمی را به عسل آغشته کرده و روی موضع بگذارید تا پانسمان شود
۱۹-برای حجامت ساقین یک صندلی در پشت شخص و یکی دوتا هم در کنارش بگذارید تا موقع ضعف بنشیند و یا به پهلو دراز بکشد
۲۰-برای حجامت سر موها را با روغن یا عسل کنار زده تا به اندازه‌ی جای لیوان خالی شود و نیز برای تیغ زدن موها را لایه لایه کرده تا بین هر لایه یک تیغ قرار بگیرد
آداب پس از حجامت:
۱-حمام، خشم، همبستری، نوره و تحرک زیاد تا سه اذان بعد از حجامت ممنوع است
۲-پس از حجامت بر روی سر در تابستان ترکیب گلاب و مشک و در زمستان گلاب و کافور و روغن بنفشه ریخته شود
۳-یک عدد انار شیرین کامل بلافاصله پس از حجامت خورده شود (در غیرفصلش سه قاشق رب انار یا سه تکه شکر نیشکر خورده شود)
۴-افراد مبتلا به کسالت یا مردگی خون، پس از حجامت انار ترش را آب لمو کرده و بمکند
۵-افرادی که در حجامت ضعف می‌کنند یا خونشان آلوده است پس از حجامت سه تکه شکر نیشکر بخورند
۶-افراد مبتلا یا مستعد به لقوه، بهق، پیسی و خوره در فصل سرما بلافاصله پس از حجامت، یک نخود از تریاک اکبر و پس از آن سکنجبین عنصلی عسلی بنوشند و در فصل گرما ابتدا سکنجبین عنصلی سپس تریاک اکبر را با شراب امام رضا علیه السلام یا نوشاب میوه ها بنوشند و اگر یافت نشد، تریاک اکبر را در دهان بجوند و رویش چند جرعه آب فاتر بنوشند
۷-تا سه ساعت شرعی پس از حجامت، خوردن غذای نمک سود ممنوع است اما کم نمک اشکال ندارد
۸-افراد «مبتلا» به غلبه دم و صفرا باهم، پس از حجامت، به محض احساس بهبودی از غلبه دم، ماهی تازه‌ی کباب شده بخورند
۹-افراد «مستعد» به غلبه دم و صفرا باهم، اولین وعده غذاییشان پس از حجامت کباب ماهی تازه باشد و صبحش آش سرکه با گوشت ماهی خورده باشند
۱۰-اولین وعده غذایی همه پس از حجامت گوشت پرندگان باشد و بلافاصله پس از آن شراب امام رضا علیه السلام بنوشند و در فصل گرما در کنار گوشت پرندگان آش سرکه یا هلام یا مصوص به همراه یک چیز ترش نیز بخورند (هلام: گوشت گوساله‌ی پخته شده همراه سبزیحات که سرکه بعدا به آن اضافه می‌شود. مصوص: کباب گوشت کبک یا خروس که در سرکه خیسانده شده. مانند نمکین کردن بلال)
نگارنده: سید محمد جواد موسوی
